50e TALL SHIPS RACE IN ANTWERPEN

Vijf Belgische boten in de prijzen

 

Tekst en foto's : Georges Janssens

 

50th Anniversary Tall Ships' Races
Organised by Sail Training International
Supported by Antwerp

Saint Malo, Frankrijk

donderdag  6 – Zondag 9 juli 2006

Race Start - Torbay, Engeland
Race 1 – Torbay – Lissabon

10 dagen

Lisbon, Portugal

donderdag 20 – zondag 23 juli 2006

Cruise in Company

Lissabon – Cadiz

3 dagen

Cádiz, Spanje

woensdag 26 – zaterdag 29 juli 2006

Cruise in Company

Cadiz – La Coruña  

9 dagen

La Coruña, Spanje

maandag 7 - donderdag 10 augustus 2006

Race 2 – La Coruña – Antwerpen

9 dagen

Antwerpen, België 

zaterdag 19 – dinsdag 22 augustus 2006

 

Van 19 tot 22 augustus 2006 vierde Antwerpen de laatste halte van de 50e uitgave van de Tall Ships Race.  Deze race was een heruitgave van het legendarische trajekt (Torbay-Lissabon) dat 50 jaar geleden werd gevaren met o.a. de Mercator als Belgische deelnemer.  Omdat Antwerpen (Provincie, Stad en Haven) de hoofdsponsor is van deze Tall Ships Race kon de afsluiter in deze stad gebeuren.

 

Een immens vuurwerk op de eerste zaterdag, honderduizenden bezoekers spijts het regenweer op zondag en maandag, en een rijendikke menigte meer dan een kilometerlang op beide Scheldeoevers voor de vertrekparade.

Optochten van bemanningen, spelen, animatie… in Antwerpen kennen ze er wat van.  En wat we nog hoorden was dat die prachtige vloot in Antwerpen weer paraat is bij vertrek van de Tall Ships Race in 2010. 

 

Zoals in de vorige havens kregen de veteranen van 50 jaar geleden een herinneringsmedaille.  Zo kwamen er in Antwerpen een 24-tal veteranen opduiken waaronder 14 die destijds nog meevoeren op de Mercator (Jacques Caudron, Fernand Destanberg, Yvan Dewaelheyns, Lucien Duerinck, Hilaire Geers, Jacques Heri's, Jean Hiroux, Jean Lechat, Jean Pierre Massart, Guido Puylaert, Karel Thys, Joseph Van Caenegem, Alfred Van Daele, Jozef van Gastel).  Ons varend erfgoed en ex-schoolschip Mercator kon er niet bij zijn.  Gebrek aan fondsen en mogelijks wat politiek, maken dat dit prachtig schip schijnbaar zijn verdere levensdagen zal slijten in Oostende.

 

 

TWAALF BELGISCHE BOTEN en SWAN FAN MAKKUM

 

Naam

Jaar

Lengte

Klasse

Website

Swan fan Makkum

1993

62,00 m

A

www.swanfanmakkum.nl

Rupel 

1996

22,50 m

www.rupel.be

Antwerp Flyer 

1991

27,50 m

www.antwerpflyer.com

Williwaw 

1970

14,60 m

www.sailtraining.be

Zenobe-Gramme 

1961

28,10 m

www.mil.be/navycomp/units

Argo 

2005

13,21 m

www.argo-sailing.be

Doina 

2000

13,20 m

www.sailtraining.be

Felicity 

2001

15,39 m

www.sailfelicity.be

Naughty Cat 

1989

 

www.sailtraining.be

Op Stok 

1990

11,25 m

www.sailtraining.be

Rhythmic 

1990

12,46 m

www.rhythmic.be

Tomidi 

1985

17,54 m

www.tomidi.be

Xsaar 

2005

12,12 m

www.spiritofsailing.be

 

Twaalf Belgische jachten namen deel aan de Tall Ships Race 2006 en dit op een totaal van 85 deelnemers, wat maakt dat ons land 14 % van het deelnemersveld besloeg, waarmee die prestatie van schippers en bemanning wel even duidelijk mag worden onderlijnd. 

 

Daarbij komt nog dat de Stad Antwerpen zelf 25 jongeren tussen 15 en 25 jaar plaatste op de Swan fan Makkum die onder Nederlandse vlag voer.  In het totaal konden ongeveer 100 Belgische jongeren meevaren op de diverse boten.  De Antwerp Flyer die de grootste bemanningscapaciteit heeft, nam meer dan 20 jonge deelnemers aan boord verdeeld over de verschillende trips

 

 

VIJF BELGEN IN DE PRIJZEN

 

Tomidi : Winnaar in klasse D met Race 1 van Torbay naar Lissabon en ook nog derde in het algemeen klassement.  Schipper Dirk Gunst en zijn bemanning hadden wel pech voor Race 2 toen kort na de start in La Coruña het grootzeil scheurde en moest worden teruggekeerd naar de haven voor reparatie.  Omdat dit te lang duurde werd de Tomidi gediskwalifiseerd voor Race 2.  De kans voor een algemene overwinning had erin gezeten.  De Tomidi is de vroegere Rucanor waarmee Staf Versluis en Bruno Dubois elks een Whitbread Race  vaarden.  http://www.tomidi.be

 

Xsaar : Tweemaal derde in klasse D zowel voor Race 1 als voor Race 2.  Zij speelden het klaar als enige Belgische boot tweemaal in de prijzen te vallen.  De Xsaar is een X44-jacht en uiteraard een geduchte mededinger, temeer daar het team bestond uit ervaren zeilinstructeurs die regelmatig zeilwedstrijden zeilen en ook aan charter doen.  http://www.spiritofsailing.be

 

Antwerp Flyer : Geert Vandendriessche en zijn twee co-schippers Francis en Jef, hebben de ganse wedstrijd uitgevaren met een 16-koppige jongeren bemanning.  Katrien, de echtgenote van Geert was er ook bij en heeft erover gewaakt dat het die jongeren niets tekort kwam (er zou zelfs een friteuse aan boord zijn).  De bemanning leek wel een entoesiaste leuke bende die op korte tijd zeebenen hadden gekregen.  Daarom is het ook niet verwonderlijk dat de Antwerp Flyer de derde plaats haalde in klasse C bij aankomst in Antwerpen.  http://www.antwerpflyer.com

 

Rupel : De Rupel is een gaffelschoener die 10 jaar geleden uit een VDAB projekt is geboren.  Het prachtige schip is wel het uithangbord van Vlaanderen en de bemanning is erg fier om in de prestigieuze Tall Ships Race in de prijzen te vallen.  Daar waar ze in Race 1 op enkele minuten van de derde plaats waren verwijderd, konden ze het waarmaken om in Race 2 met aankomst te Anwerpen de hand te leggen op die fel begeerde tweede plaats.  En of er gefeest werd aan boord…  http://www.rupel.be

 

Zenobe Gramme : Deze Bermuda Ketch werd ingezet door de Belgische Marine.  Bedoeld als oceanographisch onderzoekschip is de Zenobe Gramme dus zeker geen wedstrijdzeiler.  Maar onze marine heeft wel een grote troef in handen en dat is de communicatie met de verschillende deelnemers en de wedstrijdleiding.  En juist hiervoor kregen zij een speciale prijs in deze 50e Tall Ships Race, de prijs van de beste communicatie.  Ere wie ere toekomt.  http://www.mil.be/navycomp/units

 

 

DE KLEINSTE BOOT

 

De kleinste deelnemer was de Belgische zeilboot Op Stok, een Spirit 36 gemaakt in Boom.  De schipper Paul Van den Heuvel – met meer dan 25000 mijl zeilervaring – speelde het klaar om met twee schippers nog vier jongeren aan boord te nemen, waarvan er drie nog drie dagen zeeziek werden. Uiteindelijk zeilden ze de race uit met goede resultaten, resp. 7e en 10e plaats. 

 

De Williwaw – de tweemaster waarmee De Roos destijds de wereld mee rondvaarde en ook de noordelijke passage tegen de wijzers van het uurwerk in nam – had er alles opgezet om een goed resultaat te boeken, maar technische pech moest hen doen uitwijken naar de haven van Brest.  Eén en ander maakte dat zij bijna nog te laat waren voor de feestelijkheden in Antwerpen.  Volgende keer beter zouden we zeggen.

 

Daar waar de Naughty Cat, de Tomidi, de Williwaw en de ZenobeGramme om diverse redenen moesten uit de wedstrijd stappen, behaalden de overige deelnemers nog mooie plaatsen : Doina (5), Felicity (6), Argo (7), Rhythmic (9).  Alle boten zijn wel ongehavend - zowel voor bemanning als schip – goed aangekomen in Antwerpen.

 

 

TRAINEES

 

Meer dan 100 jonge Belgische zeilers hebben aangemonsterd voor de 50e Tall Ships Race als trainee.  

 

De Stad Antwerpen selecteerde 25 jongeren van diverse afkomst, opleiding, leeftijd, geslacht en sociale klasse, om mee te varen met de Swan fan Makkum.  Deze 62 meter lange 's werelds grootste brigantijn gebouwd in 1993 is één van de snelste der grote zeilschepen.

 

Los van dit lovenswaardig initiatief zien we dat de andere Belgische jonge deelnemers meestal gevonden werden op eigen initiatief of via de Sail Training Association Belgium.    Het doel van deze laatste : jonge mensen in contact te brengen met de zee en de waarde van een opleiding aan boord van een zeilschip te laten aanvoelen.  

 

We pikten er enkelen jongeren uit en vroegen naar een impressie :

 

Helena : 17 jaar zeilde mee met de Doina van La Coruña naar Antwerpen.  Vier dagen zeeziek, maar dat  was ze nu al lang vergeten.  Een geweldige ervaring wist ze te vertellen en zeker voor herhaling vatbaar.

 

Marnix : 15 jaar en één van de jongste deelnemers zeilde aan boord van de Tomidi.  Geweldig spijt omdat ze na het vertrek in La Coruña moesten terugkeren omdat het grootzeil gescheurd was.  Spijts alle inspanningen konden ze niet binnen de 24 uur terug vertrekken en moesten ze zich terugtrekken uit de wedstrijd.  Maar volgend jaar weer meedoen.

 

Charlotte : 17 jaar en heeft de ganse wedstrijd van Saint-Malo tot Antwerpen uitgevaren aan boord van de Antwerp Flyer.  Zeeziek geweest ?  Misschien maar dat kan ze zich nu niet meer herinneren.  Begint al te sparen om volgend jaar terug te kunnen meegaan.

 

Laetitia : 17 jaar, franstalig, aan boord van de Zenobe Gramme en meegevaren van Cadiz naar Antwerpen.  Taken aan boord : huishouding, sturen, positie bijhouden, zeilen hijsen, lesvolgen, enz..  Op dit marineschip voelt men wel discipline maar het is wel heel gezellig.  Moeilijk en vermoeiend is het wachtlopen.  Als ze de kans krijgt wil ze onmiddellijk terug vertrekken.

 

 

HET LEVEN AAN BOORD

 

Katrien en Geert vertellen samen over hun jonge bemanning aan boord van de Antwerp Flyer.  Wellicht gaat het er ook zo aan toe op de andere boten en ze hebben het grootste respect voor de prestaties van de anderen.. 

 

De jongste was Sebastiaan, 15 jaar, die wel erg zeeziek was geweest bij de start in La Coruña toen ze op zee moesten opboksen tegen windstoten van soms 50 knopen, werd op korte tijd een volwaardige matroos. 

 

Emiel zit in het 3de jaar van de zeevaartschool en heeft aan boord nog heel wat ervaring bij opgedaan zodat hij na enige tijd wachtverantwoordelijke kon worden. 

 

Flore stelde prompt voor om een verstopte afvoerleiding aan de waterlijn te gaan vrijmaken ; vastgemaakt aan een touw uit de mast liet men haar zakken tot aan de waterlijn.  Als ze de klus had geklaard lieten haar collega's jonge matrozen haar gewoon zakken in het koude water in plaats van ze terug op te halen.  Maar ze kon ermee lachen want ze had niets anders verwacht.

 

Koken de jongeren zelf aan boord ?  Dit gebeurt zelden want er zou dan alle maaltijden spaghetti op tafel komen wordt er mompelend aan toegevoegd.  Op de Antwerp Flyer neemt Francis - één van de schippers – de taak van kok op zich.

 

Zeeziek worden is dikwijls onvermijdelijk.  Pilletjes tegen zeeziekte kunnen wel efficiënt zijn maar worden meestal terug uitgespuwd voordat ze kunnen werken.  Katrien gebruikt dan al haar moederlijke overredingskracht om de zieken ervan te overtuigen dat het enige dat helpt een suppo is.   Probeer zulke wijsheid maar eens te verkopen aan tieners…

 

Het is ongelooflijk hoe op korte tijd zulke troep onervaren jongeren evolueren naar een groep hechte vrienden die een verantwoord zeemanschap uitstralen.  Kom ook eens mee !

 

 

Informatie :

www.sailtraining.be

www.sailtraininginternational.org

www.tallships2006antwerp.be